Geçtiğimiz yıl İstanbul’un en ünlü caddelerinden İstiklal, Bağdat ve Abdi İpekçi caddelerinin ziyaretçi sayıları ve kira bedellerine dair çarpıcı veriler ortaya çıktı. İstanbul’un ticari ve kültürel hayatının nabzını tutan bu üç cadde, ekonomik hareketlilik açısından şehrin çehresini yansıtıyor. İstiklal Caddesi’nin geçen yıl 90 milyonu aşkın ziyaretçi ile rekor kırması, hem turizm hem de yerel tüketici açısından büyük önem taşıyor. Bu ziyaretçi sayısı, kentin sosyal ve ekonomik dinamizmini gözler önüne sererken, Bağdat Caddesi’nin 31,4 milyon ziyaretçi seviyesine gerilemesi, belli başlı değişimlerin habercisi olarak yorumlanabilir.
İstiklal Caddesi, uzun yıllardır İstanbul’un en popüler yürüyüş alanlarından biri oldu. Tarihî yapıları, sanat galerileri, kafeleri ve mağazalarıyla özellikle hafta sonları vatandaşlar ve yabancı turistlerin tercihi oluyor. Bu yüksek ziyaretçi sayısı, cadde üzerindeki ticaretin canlılığını pekiştirirken, yerel esnafın ekonomisine doğrudan katkı sağlıyor. Ancak sadece yüksek ziyaretçi sayıları değil, kiraların seyri de caddenin ekonomik sağlığını anlamada büyük önem taşıyor. Kiraların yükselişi, esnaf üzerinde zaman zaman baskı oluştururken, cadde mekânlarının prestijini de yukarı çekiyor.
Bağdat Caddesi ise son yıllarda alışılmışın dışına çıkan bir grafik çiziyor. İstanbul’un Anadolu Yakası’nın ticaret merkezi olarak bilinen bu cadde, pandemi sonrası ve ekonomik dalgalanmaların etkisiyle ziyaretçi kaybı yaşadı. 31,4 milyon seviyesine gerileyen ziyaretçilerin sayısı, burada faaliyet gösteren iş yerlerinin kaderini etkiliyor. Hem ticaret hacmi daralırken, hem de bazı şirketlerin kira koşullarına karşı beklentileri gözden geçirmesine neden oluyor. Bu durum, Bağdat Caddesi’nin cazibesinin azalması olarak yorumlanabilir ancak bölge esnafı, değişen alışveriş alışkanlıkları ve yeni nesil tüketici beklentileri doğrultusunda kendini yenilemekte zorluk çekmiyor.
Öte yandan, kira bedelleri açısından Abdi İpekçi Caddesi’nin birinciliğini koruması dikkat çekici. Lüks markaların ve yüksek gelir grubuna hitap eden mağazaların yoğunlukta olduğu bu cadde, prestijli bir konumda yer alıyor. Kiraların yüksek olması, bölgenin yatırım değeri ve konum avantajını yansıtıyor. Ancak bu durum, küçük işletmeler için bir engel teşkil ederken, sadece marka bilinirliği yüksek firmaların burada konumlanabilmesine olanak sağlıyor. Bu da caddeyi özellikle lüks tüketim pazarında ayrıcalıklı kılıyor.
Kiranın yüksekliği, Abdi İpekçi Caddesi’nin sadece alışveriş alanı olarak değil aynı zamanda sosyal statü sembolü olarak kabul edilmesine neden oluyor. Burada mağaza açmanın maliyeti, ticari başarı kadar prestije de katkıda bulunuyor. Bu gelişme, bölgenin ekonomik anlamda elit bir yapı içinde olmasını beraberinde getiriyor. Ancak yüksek kira bedellerinin sürdürülebilirliği, ekonomik dalgalanmalar karşısında bir soru işareti yaratıyor. Çünkü yüksek maliyetli yatırımın geri dönüşü, ekonomik kriz şartlarında risk taşıyor.
İstiklal Caddesi’nin ziyaretçi sayısındaki artış, şehrin kültürel ve turistik cazibesinin hala ön planda olduğunun göstergesi. Ancak bu kalabalık aynı zamanda bazı sorunları da beraberinde getiriyor. Yoğun turizm trafiği, altyapı üzerindeki yükü artırırken, tarihi ve kültürel dokunun korunması konusunda şehir yöneticilerine önemli sorumluluklar yüklüyor. Kentin bu önemli alanının sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması, hem ziyaretçilerin konforu hem de esnafın uzun ömürlü kazanımları için kritik öneme sahip.
Bağdat Caddesi’nde yaşanan ziyaretçi düşüşü ise daha çok sosyal ve ekonomik değişimlerin yansıması olarak ele alınabilir. İnternet alışverişinin yükselişi, tüketicilerin alışkanlıklarını değiştirdiği gibi, fiziksel mağazaların cazibesini de zayıflatıyor. Ayrıca, bölgedeki altyapı ve ulaşım talepleri de tüketici tercihlerini etkileyen diğer faktörler arasında yer alıyor. Bu noktada, Bağdat Caddesi’nin önümüzdeki dönemde dönüşüm ve yenileme faaliyetlerine daha fazla odaklanması bekleniyor.
Abdi İpekçi Caddesi’nin kira bedelindeki istikrar, yatırımcı güvenini ve bölgenin arz-talep dengesini sağlıklı kılıyor. Lüks segmentte faaliyet gösteren markalar, burayı tercih ederek bu güveni devam ettiriyor. Kiraların yüksek olması bir taraftan işletmelerin masraflarını artırsa da, yüksek gelir grubuna hitap eden pazarın hacmi bu maliyetleri bir ölçüde dengeliyor. Bölgedeki yatırımcılar, bu dinamizmi korumak için pazarlama stratejileri ve müşteri deneyimine önem veriyor.
İstanbul’un bu üç önemli caddesinin performansı, genel ekonomik durumun mikro yansımalarını temsil ediyor. Hem turizm hareketliliği, hem tüketici alışkanlıkları, hem de yatırım koşulları bu caddelerin kaderini şekillendiriyor. Bu açıdan bakıldığında, şehrin ticaret ve moda merkezi olma yolundaki rekabeti ve iş dünyası için fırsatları da kendiliğinden ortaya çıkıyor. Caddelerin farklı özelliklerde performans göstermesi, İstanbul’un çok katmanlı ekonomik yapısının önemli bir göstergesi.
Yüksek ziyaretçi sayılarına rağmen, özellikle İstiklal Caddesi’nde kiraların artış trendinde olması, küçük esnafı zor durumda bırakabiliyor. Bu durum, bölgenin değişen ekonomik yapısının göstergesi olarak yorumlanabilir. Kiraların artması, bazı işletmelerin bölgeden çekilmesine ya da daha uygun bütçeli alanlara yönelmesine neden olabilir. Kent yönetimi ve yatırımcılar arasında ortak bir politika belirlenmesi, bölgenin hem ticari hem sosyal dokusunun korunması için gerekli görünüyor.
Bağdat Caddesi’nin ziyaretçi kaybına karşılık, pandemi sonrası dönemde yerel yönetimler ve iş dünyası tarafından atılan adımlar olumlu sinyaller veriyor. Yenilikçi konseptlerin, sosyal etkinliklerin ve dijital entegrasyonun artırılması, caddeye yeni bir çekim gücü kazandırabilir. Bu çabalar, ekonomik canlılığı artırırken, tüketici ve işletmeler arasındaki ilişkiyi de güçlendirebilir. Bu değişim sürecine dahil olan tüm paydaşlar, gelecekte daha sürdürülebilir ve esnek bir ticari yapı yaratmayı hedefliyor.
Sonuç olarak, İstanbul’un bu üç önemli caddesi, şehir ekonomisinin ve sosyal yapısının mikrokosmosunu oluşturuyor. Her bir cadde kendi dinamiklerine göre farklı performans sergilerken, 2023 yılı verileri kentsel ticaret ve tüketim davranışlarına ışık tutuyor. Ziyaretçi sayılarındaki değişimler ve kira bedellerinde gözlenen dalgalanmalar, sadece ekonomik değil, aynı zamanda kültürel ve toplumsal bir dönüşümün parçası olarak değerlendirilmelidir. Bu bağlamda, İstanbul’un caddelerinin geleceği, çok boyutlu ve stratejik yaklaşımlarla şekillenecektir.
