Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) aracılığıyla yılın ilk dört ayında gerçekleşen işgücü buluşmaları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın açıklamaları ışığında yeni bir büyüme hikayesi sunuyor. Ocak ile Nisan ayları arasında tam 437 bin 291 kişiye iş kapısı açıldığı bildirildi. Bu rakam, Türkiye’nin istihdam alanında kaydettiği olumlu ivmeyi gözler önüne sererken, pandemi sonrası ekonomi yönetiminin doğru stratejilerini uyguladığını ortaya koyuyor. Ancak bu başarılı tabloyu değerlendirirken, işgücü piyasasının yüzeydeki büyümenin ardındaki derin yapısal sorunlarını unutmamak gerekiyor. Çünkü sadece sayısal artışlar değil, yerleştirilen işlerin niteliği ve sürdürülebilirliği de önemli.
İŞKUR’un sunduğu veriler, iş arayanlar ve işverenler arasındaki köprü görevini etkin bir şekilde sürdürdüğünü gösteriyor. 437 bini aşan yerleştirme sayısı, Türkiye’nin genç nüfusunda işgücüne katılım oranlarının arttığına işaret ediyor. Bu da istihdam politikalarının, özellikle gençler ve kadınlar için oluşturulan teşviklerin sonuç verdiğini gösteren somut bir başarı olarak kayda geçiyor. Öte yandan, bu artışın sadece nicelikle sınırlı kalmaması gerektiği, daha kaliteli iş fırsatlarının yaratılması gerekliliği de açık bir gündem maddesi.
Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan’ın açıklamalarına göre, İŞKUR’un yaptığı yerleştirmeler sadece kamu sektöründe değil, özel sektörde de belirgin bir artışa işaret ediyor. Özel sektörün istihdam kapasitesinin genişlemesi, ekonominin genel seyrine dair umutları canlı tutuyor. Ancak sektörel bazda dağılımın dengeli olup olmadığı, bölge ve meslek gruplarına göre fırsatların eşit dağılıp dağılmadığı soruları hâlâ net değil. Bu nedenle, verilerin derinlemesine analizi önem kazanıyor.
Türkiye’de istihdamın büyümesinde kadın işgücünün artışı özellikle dikkat çekiyor. Işıkhan, özellikle kadın ve gençlerin çalışma hayatına katılımını artırmak amacıyla geliştirilen politikaların olumlu sonuçlarını belirtti. Kadın istihdamında yaşanan yükseliş, toplumsal cinsiyet eşitliği açısından olumlu bir gelişme olmakla beraber, işin niteliği ve iş yerinde sağlanan koşulların iyileştirilmesi konusunda daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu göz ardı edilmemeli. Kadınların çalışma alanlarında karşılaştığı zorluklar ve ayrımcılık, henüz iyileşme sürecinin tam oturmadığını gösteriyor.
İŞKUR’un iş bulma hizmetleri sadece işveren ile çalışanı bir araya getirmekle kalmıyor, aynı zamanda mesleki eğitim ve beceri geliştirme programlarıyla da işgücünün niteliklerini yükseltmeyi hedefliyor. Bu strateji, işgücü piyasasında oluşan yeni beceri ihtiyaçlarını karşılamada Başkanlığın vazgeçilmez bir kurum haline gelmesini sağlıyor. Pandemi, dijital dönüşüm ve yeni teknolojiler ışığında mesleklerin evrilmesi göz önüne alındığında, İŞKUR’un bu adaptasyon sürecindeki rolü kritik.
Bir diğer önemli nokta ise, Türkiye’nin bölgesel işgücü dengesizliklerini azaltmak için yaptığı çalışmalar. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde işsizlik oranlarının yüksek seyretmesi, yerel kalkınma planlarının önemini ortaya koyuyor. Bakanlık, İŞKUR aracılığıyla bu bölgelerde özel projeler yürütüyor ve gençleri, kadınları daha aktif işgücü katılımcıları haline getirmeyi amaçlıyor. Bölgesel gelişme politikalarının başarısını ölçmek için ise önümüzdeki dönemlerde daha kapsamlı raporlara ihtiyaç var.
İŞKUR’un verilerindeki bu yükseliş, genç nüfusun işsizliğinin önüne geçilmesi açısından oldukça kıymetli. Genç işsizliğin Türkiye’de uzun süredir kronik bir sorun olduğu göz önüne alındığında, bu gelişmeler umut verici. Ancak gençlerin daha nitelikli ve uzun vadede sürdürülebilir kariyer olanaklarına sahip olması için iş bulmanın ötesinde, kaliteli eğitim ve mesleki rehberlik çalışmalarının da desteklenmesi gerekiyor. Aksi halde, kısa sürede gerçekleştirilen bu istihdam artışları orta vadede iş gücü niteliği açısından sınırlayıcı olabilir.
Öte yandan, global ekonomik dalgalanmalar ve enflasyonist baskılar, işgücü piyasasında da belirsizlik yaratıyor. Türkiye İş Kurumu’nun sağladığı iş bulma hizmetleri hükümetin istihdamı destekleyici tedbirler alması açısından kritik önemde. Ancak işverenlerin artan maliyetler karşısında istihdamı sürdürülebilir kılmakta zorlanması, hükümetin bu alandaki müdahalelerinin çeşitlendirilmesini gerektiriyor. Vergi indirimlerinden, işgücü destek paketlerine kadar farklı yöntemlerle darboğazların aşılması gerekiyor.
Sosyal güvenlik cephesinde ise emeklilik yaşının ve prim ödeme şartlarının işgücü piyasasına etkisi tartışmaları sürüyor. Çalışma Bakanı Işıkhan, istihdamın niteliğini artırmanın yanı sıra, sosyal güvenlik sisteminin de bu süreçle uyumlu hale getirilmesinin önemine vurgu yaptı. Çünkü iş güvencesi ve sosyal haklar, çalışanların motivasyonunu ve verimliliğini doğrudan etkileyen önemli faktörler. Bu işlevselliği sağlayabilmek için sosyal politikaların da istihdama paralel yürütülmesi lazım.
İş gücü piyasasında kayıt dışılığın önlenmesi ve formal istihdam oranlarının artırılması da önemli öncelikler arasında sayılıyor. Kayıt dışılığın yüksek olduğu sektörlerde istihdam artarken, sosyal güvenlik sisteminin kapsamının genişletilmesi hem çalışanların hem de devletin sosyal maliyetlerini azaltıyor. İŞKUR’un koordinasyonunda yürütülen çalışmalarla kayıt dışı istihdamın azaltılması hedefleniyor. Ancak bu mücadelede işveren tarafının bilinçlendirilmesi ve teşvik edilmesi kritik bir unsur.
Ekonomi editörleri olarak değerlendirdiğimizde, İŞKUR’un bu dönemde kaydettiği performans gelecek adına umut veriyor. Ancak kalıcı ve sürdürülebilir bir istihdam artışı için sadece nicelik değil, nitelik odaklı hizmetler ve politikalar da önem taşıyor. Eğitimden, sosyal güvenliğe, bölgesel politikaların eşitliğine kadar pek çok alanın entegre şekilde yönlendirilmesi gerekiyor. Bu bağlamda, kamu-özel sektör işbirliklerinin artırılması ve meslek yüksekokullar ile üniversitelerin iş piyasası ihtiyaçlarına uygun programlar geliştirmesi kritik.
Sonuç olarak, Türkiye İş Kurumu tarafından ocak-nisan döneminde gerçekleştirilen 437 bin 291 işe yerleştirme, ekonomik toparlanmanın önemli sinyallerinden biri. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın açıklamaları, devletin istihdam piyasasına verdiği önemi gösteriyor. Ancak bu olumlu tablo, daha kapsamlı sosyal ve ekonomik reformlarla desteklenmeli ve işgücü piyasasının çok boyutlu sorunlarına uzun vadeli çözümler üretilmeli. Böylece Türkiye, işsizliğin azaltılması ve daha kaliteli iş hayatının sağlanması hedefine gerçek anlamda ulaşabilir.
