Singapur’un ASTAR Moleküler ve Hücre Biyolojisi Enstitüsü (IMCB) ile biyoteknoloji firması Intra-ImmuSG iş birliğinde, kanser immünoterapisi alanında çığır açan bir gelişme yaşandı. hücre içinde bulunan PRL3 enzimini hedef alan PRL3-zumab adlı yeni nesil insanlaştırılmış antikor tedavisinin Faz II klinik deneme sonuçları, görünür dirençli ileri evre katı tümör hastalarında hastalık ilerlemesini anlamlı şekilde geciktirdiğini ortaya koydu. Cell Reports Medicine dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, bu yenilikçi tedavi yaklaşımı, geleneksel tedavilere cevap vermeyen agresif kanser hastaları için umut vaat eden yeni bir paradigma oluşturuyor. Kanser immünoterapilerinde genellikle hedeflenen proteinler hücre dışında veya hücre yüzeyinde yer alırken, PRL3-zumab’ın iç hücresel bir onkoproteini hedeflemesi alışılmışın dışına çıkıyor ve bu yönüyle dikkat çekiyor.
PRL3-zumab’ın fark yaratan yönü, hücre içinde yüksek oranda ekspresyon gösteren ancak sağlıklı dokularda neredeyse hiç bulunmayan PRL3 enzimini hedeflemesidir. Yaklaşık yüzde 80 oranındaki katı tümörlerde aşırı eksprese olması, ilacın geniş bir hasta profilinde uygulanabilirliğini artırıyor. PRL3’ün geçici olarak kanser hücrelerinin yüzeyinde ifade edilmesi, antikorların bu hücreleri tespit edip seçici olarak yok etmesine olanak sağlıyor. Bu mekanizma, antikor ile aracılı hücresel sitotoksisite (ADCC) ve fagositoz gibi immün yanıtları tetikleyerek kanser hücrelerine saldırıyor. Böylece daha önce “ilaçlanamaz” olarak nitelendirilen iç hücresel onkoproteinleri hedeflemek mümkün hale geliyor.
Faz II çok merkezli klinik çalışmaya toplam 51 hasta dahil edildi. Bu hastalar, standart tedavilere yanıtsız ve özellikle konvansiyonel immünoterapilere dirençli olarak tanımlandı. PRL3-zumab ile tedavi edilen hastalarda gözlenen ortanca progresyonsuz sağkalım süresi, benzer hastaların tarihsel kontrol verilerinden anlamlı derecede yüksekti. Öne çıkan örneklerden biri, Evre IV mide kanseri tanısı konulan ve geleneksel tedavilerle genellikle 2 ay süren progresyon kontrolünün aksine 13 ayı aşan stabilizasyon elde edilen bir hastaydı. Bu veriler, PRL3-zumab’ın tedavi seçeneklerinin sonuna gelmiş hastalar için yeni umut kapısı olduğunu gösterdi.
Çin ve Malezya’da devam eden paralel çalışmalardan alınan ilk veriler de umut veriyor. Bu uluslararası klinik araştırmalarda sadece hastalık ilerlemesini durdurmanın ötesinde tümör küçülmesiyle ilgili olumlu göstergeler ortaya çıktı. Böylece PRL3-zumab’ın etkisinin farklı etnik gruplar ve farklı tümör tiplerinde de geniş kapsamlı olabileceğine işaret ediyor. Bu tür çok uluslu çalışmaların eş zamanlı yürümesi, ilacın küresel onkoloji pratiğinde rolünün giderek artacağını destekliyor.
PRL3 enzimi, çalışmanın öncüsü Prof. Qi Zeng tarafından 1998 yılında tanımlanmış ve tümörlerin metastaz yapma kapasitesi ile tedaviye direnç kazanmasındaki önemli rolü ortaya çıkarılmıştır. Bu bilimsel keşif, ASTAR desteğiyle Intra-ImmuSG’nin kurulmasını tetiklemiş, temel bilimsel buluşların klinik tedavilere dönüşmesini sağlayacak bir köprü görevi görmüştür. Böylece PRL3-zumab’ın ortaya çıkışı, “bench-to-bedside” yani laboratuvardan hastaya ulaşan bir başarı hikayesi haline gelmiştir.
Klinik denemenin bir diğer özgün yanı “Tek Değerlendirilebilir Hasta Tek Kohort” (SEPSC) modeli kullanmasıdır. Bu tasarım, her hastanın önceki tedavi süreçlerindeki progresyonsuz sağkalım sürelerini kendi PRL3-zumab tedavisindeki sonuçlarıyla karşılaştırarak etkinlik analizini daha hassas ve tutarlı kılmaktadır. Heterojen ve zor hasta popülasyonlarında bu yöntem, etkinliğe dair net veriler elde etmeye olanak sağlamaktadır. Bu metodolojik yenilik, biyolojik özgünlükle birlikte çalışmanın bilimsel değerini artırmaktadır.
Güvenlik açısından da umut verici sonuçlar alınmıştır. Denemede ciddi ilaç kaynaklı yan etkiler bildirilmemiş olup, bu durum PRL3-zumab’ın klinikte rahatlıkla kullanılabilir bir seçenek olarak değerlendirilmesini kolaylaştırmaktadır. Hastaların genellikle kemoterapi ya da klasik immünoterapilerden kaynaklanan ağır yan etki yükü altında olduğu göz önüne alındığında, iyi tolere edilen bu terapi, kombinasyon tedavilerinde ve ileri klinik çalışmalarda kritik önem taşımaktadır.
Bu çalışma, onkolojide uzun zamandır “ilaçlanamaz” kabul edilen iç hücresel onkoproteinlerin yeni bir tedavi hedefi olabileceğini göstermesi bakımından çığır açmaktadır. Antikorların yalnızca hücre yüzeyini hedefleyebileceği düşüncesinin aşılması, kanser immünoterapileri alanında geniş çaplı yeni araştırma ve ilaç geliştirme fırsatlarının önünü açmaktadır. Böylece, daha önce erişilemeyen birçok kanser sürücüsü molekül bu yeni yaklaşımla hedef haline getirilebilir.
PRL3-zumab, sadece klinik sonuçlarıyla değil, kanser tedavisinde devrim niteliğinde bir zihniyet değişimini temsil etmektedir. Hücre yüzeyinin ötesinde, tümör hücresinin dinamik biyolojisini ve iç sinyal yolaklarını hedef alan yeni nesil immünoterapilerin yolunu açmaktadır. Bu da nadir ve agresif kanser türlerinde yeni ilaç hedeflerinin ortaya çıkmasına, dolayısıyla hastalar için daha etkin tedavi seçeneklerinin geliştirilmesine olanak sağlamaktadır.
Prof. Qi Zeng, bu gelişmeyi “Translasyonel bilimin gücünün kanıtı” olarak tanımlamakta, PRL3-zumab’ın birçok geç evre kanser hastasına sunduğu umut ve yaşam kalitesindeki iyileşmenin altını çizmektedir. Ayrıca, ilacın uygulama alanlarının genişletilmesi ve immüno-onkoloji alanındaki yenilikçi araştırmaların sürdürülmesi yönündeki vizyonunu paylaşmaktadır. Bu yaklaşım, gelecek dönemde immünoterapide yeni ufukların açılacağını göstermektedir.
Geleceğe yönelik olarak, PRL3-zumab’ın Asya’nın çeşitli ülkelerinde devam eden Faz II çalışmalarından elde edilecek kapsamlı sonuçlar, ilacın regülasyon süreçlerini hızlandırması ve klinik uygulamada yaygınlaşmasını sağlaması beklenmektedir. Tüm dünya onkoloji camiası bu gelişmeyi yakından takip etmekte ve PRL3-zumab’ın katı tümörlerin hedeflenmesinde öncü bir ilaç haline gelmesini umut etmektedir.
ASTAR IMCB ve Intra-ImmuSG arasındaki akademi-sanayi iş birliği, klinik yeniliklerin hızlıca hayata geçirilmesinde önemli bir model teşkil etmektedir. Bu sinerji, Singapur’u biyomedikal inovasyonda küresel bir merkez haline getirme hedefini desteklerken, dünya genelinde kanser tedavisinde uygulanabilir çözümler üretmektedir. Bu örnek birliktelik, ileri biyoteknoloji alanındaki yatırımların ve araştırmaların değerini gözler önüne sermektedir.
Sonuç olarak, PRL3-zumab, iç hücresel onkoproteinleri hedefleyerek kanser immünoterapisindeki sınırları zorlamaktadır. Faz II çalışmasından elde edilen güvenlik ve etkinlik kanıtları, dirençli hastalarda sürdürülebilir hastalık kontrolü ve tümör küçülmesi potansiyelini ortaya koymaktadır. Yenilikçi biyolojik mekanizma ve özgün klinik tasarım stratejisi ile PRL3-zumab, katı tümörlerin tedavisinde yeni ve umut verici bir yol açarak zor hastalık gruplarında hastalara umut sunmaktadır.
—
**Araştırma Konusu**: PRL3-zumab, ileri evre solid tümörlerde iç hücresel PRL3 enzimi hedefli yeni immunoterapi.
**Makale Başlığı**: The PRL3-zumab paradigm: A multicenter, single-dose-level phase 2 basket clinical trial design of an unconventional cancer immunotherapy.
**Haberin Yayın Tarihi**: 8 Mayıs 2025
**Web References**:
– Cell Reports Medicine makalesi: https://www.cell.com/cell-reports-medicine/pdfExtended/S2666-3791(25)00193-4
– A*STAR IMCB web sitesi: http://www.a-star.edu.sg/imcb
– Intra-ImmuSG web sitesi: https://www.intra-immusg.com
**Doi Referans**: Çalışmada belirtilmemiştir (makale linki üzerinden erişilebilir).
**Anahtar Kelimeler**: Kanser immünoterapisi, PRL3-zumab, iç hücresel onkoproteinler, antikor bağımlı hücresel sitotoksisite, translasyonel araştırma, klinik onkoloji, ilaç geliştirme, ileri evre solid tümörler.
